Soạn bài: Từ và cấu tạo của từ tiếng việt
Mời các bạn học sinh tham khảo thêm:
Soạn bài: Giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt
I. KIẾN THỨC CƠ BẢN
1. Từ và đơn vị cấu tạo từ
Thần / dạy / dân / cách / trồng trọt, / chăn nuôi / và / cách / ăn ở.
(Con Rồng cháu Tiên)
Các dấu gạch chéo là dấu hiệu lưu ý về ranh giới giữa các từ. Như vậy, có từ chỉ gồm một tiếng, có từ lại gồm hai tiếng.
2. Trong bảng trên, những từ nào gồm một tiếng, những từ nào gồm hai tiếng?
Như vậy, trong câu này, số lượng tiếng nhiều hơn số lượng từ.
3. Phân biệt giữa từ và tiếng?
4. Khi nào một tiếng được coi là từ?
Một tiếng nào đấy được coi là từ chỉ khi nó có khả năng tham gia cấu tạo câu. Tiếng mà không dùng được để cấu tạo câu thì cũng không mang ý nghĩa nào cả và như thế không phải là từ.
5. Từ là gì?
Có thể quan niệm: Từ là đơn vị ngôn ngữ nhỏ nhất dùng để đặt câu.
II. Các kiểu cấu tạo từ tiếng Việt
1. Điền các từ vào bảng phân loại:
2. Từ đơn và từ phức khác nhau như thế nào?
3. Các loại từ phức có gì khác nhau về cấu tạo?
Từ phức có hai loại khác nhau theo cấu tạo là từ ghép và từ láy.
II. RÈN LUYỆN KĨ NĂNG
1. Đọc câu văn và thực hiện các yêu cầu bên dưới:
[…] Người Việt Nam ta – con cháu vua Hùng – khi nhắc đến nguồn gốc của mình, thường xưng là con Rồng cháu Tiên.
(Con Rồng cháu Tiên)
a) Các từnguồn gốc,con cháu thuộc kiểu từ ghép.
b) Những từ đồng nghĩa với từnguồn gốc:cội nguồn, gốc gác…
c) Các từ ghép chỉ quan hệ thân thuộc theo kiểucon cháu,anh chị, ông bà: anh em, cậu mợ, cô dì, chú bác, …
2. Quy tắc sắp xếp các tiếng trong từ ghép chỉ quan hệ thân thuộc:
3. Các tiếng đứng sau trong các từ ghép bánh rán,bánh nếp, bánh dẻo, bánh nướng, bánh gối, bánh tôm, bánh tẻ, bánh gai, bánh xốp, bánh khúc, bánh khoai,… có thể nêu những đặc điểm về cách chế biến, chất liệu, tính chất, hình dáng của bánh:
4. Từ láy thút thít trong câu “Nghĩ tủi thân, công chúa Út ngồi khóc thút thít.” miêu tả cái gì?
Từ láy thút thít trong câu trên miêu tả sắc thái tiếng khóc của công chúa Út.
5. Những từ láy nào thường được dùng để tả tiếng cười, giọng nói, dáng điệu?
Xem thêm nhiều bài hơn tại : Đề Thi