Soạn bài: Tổng kết phần Tiếng Việt: lịch sử, đặc điểm loại hình và các phong cách ngôn ngữ (Siêu ngắn)
Soạn bài: Tổng kết phần Tiếng Việt: lịch sử, đặc điểm loại hình và các phong cách ngôn ngữ
Câu 1 (trang 192 sgk Ngữ văn 12 Tập 2):
| Nguồn gốc và lịch sử phát triển | Đặc điểm của loại hình ngôn ngữ đơn lập |
| a.Về nguồn gốc, tiếng Việt thuộc: – Họ: ngôn ngữ Nam Á – Dòng: Môn – Khmer. – Nhánh: Tiếng Việt Mường chung. b. Các thời kì lịch sử phát triển – Trước thế kỉ X: kho từ vựng phong phú, với những từ ngữ cơ bản gốc Nam Á và một số thuộc gốc Thái hay gốc Mã Lai. – Trước thế kỉ X: kho từ vựng phong phú, với những từ ngữ cơ bản gốc Nam Á và một số thuộc gốc Thái hay gốc Mã Lai. – Thời kì từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX: ông cha ta sáng tạo ra chữ Nôm, thơ văn bằng chữ Nôm ra đời. – Từ thế kỉ XX đến cách mạng tháng Tám 1945: chữ quốc ngữ ra đời góp phần làm cho tiếng Việt đáp ứng kịp nhu cầu diễn đạt tri thức mới. – Từ cách mạng tháng Tám năm 1945 đến nay: tiếng Việt được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực. |
a, Đơn vị cơ sở của ngữ pháp là Tiếng. b, Từ không biến đổi hình thái. c, Ý nghĩa ngữ pháp được biểu thị bằng trật tự từ và h |
Câu 2 (trang 193 sgk Ngữ văn 12 Tập 2):
| PCNN sinh hoạt | PCNN nghệ thuật | PCNN báo chí | PCNN chính luận | PCNN khoa học | PCNN hành chính | |
| Thể loại văn bản tiêu biểu | – Dạng nói (độc thoại, đối thoại) – Dạng viết (nhật kí, hồi ức cá nhân, thư từ. – Dạng lời nói tái hiện (trong tác phẩm văn học) |
– Dạng nói (độc thoại, đối thoại) – Dạng viết (nhật kí, hồi ức cá nhân, thư từ. – Dạng lời nói tái hiện (trong tác phẩm văn học) – Thơ ca, hò vè,… – truyện, tiểu thuyết, kí,… – Kịch bản,… |
– Thể loại chính: Bản tin, Phóng sự, Tiểu phẩm. – Ngoài ra: thư bạn đọc, phỏng vấn, quảng cáo, bình luận thời sự,… |
– Cương lĩnh – Tuyên bố. – Tuyên ngôn, lời kêu gọi, hiệu triệu. – Các bài bình luận, xã luận. – Các báo cáo, tham luận, phát biểu trong các hội thảo, hội nghị chính trị,… |
– Các loại văn bản khoa học chuyên sâu: chuyên khảo, luận án, luận văn, tiểu luận, báo cáo khoa học,… – Các văn bản dùng để giảng dạy các môn khoa học: giáo trình, giáo khoa, thiết kế bài dạy,… – Các văn bản phổ biến khoa học: sách phổ biến khoa học kĩ thuật, các bài báo, phê bình, điểm sách,… |
– Nghị định, thông tư, thông cáo, chỉ thị, quyết định, pháp lệnh, nghị quyết,… – Giấy chứng nhận, văn bằng, chứng chỉ, giấy khai sinh,… – Đơn, bản khai, báo cáo, biên bản,… |
Câu 3 (trang 193 sgk Ngữ văn 12 Tập 2):
Tên các phong cách ngôn ngữ và đặc trưng cơ bản của từng phong cách
| PCNN sinh hoạt | PCNN nghệ thuật | PCNN báo chí | PCNN chính luận | PCNN khoa học | PCNN hành chính | |
| Đặc trưng cơ bản | – Tính cụ thể – Tính cảm xúc. – Tính cá thể |
– Tính hình tượng. – Tính truyền cảm. – Tính cá thể hóa. |
– Tính thông tin thời sự. – Tính ngắn gọn. – Tính sinh động, hấp dẫn. |
– Tính công khai về quan điểm chính trị. – Tính chặt chẽ trong diễn đạt và suy luận. – Tính truyền cảm, thuyết phục. |
– Tính trừu tượng, khái quát. – Tính lí trí, lôgíc. – Tính phi cá thể. |
– Tính khuôn mẫu. – Tính minh xác. – Tính công vụ. |
Câu 4 (trang 193 sgk Ngữ văn 12 Tập 2):
Hai phần văn bản đều có chung đề tài (trăng) nhưng được viết với hai phong cách ngôn ngữ khác nhau:
+ Phần văn bản (a) được viết theo phong cách ngôn ngữ khoa học nên ngôn ngữ dùng thể hiện tính trừu tượng, khái quát, tính lí trí, lôgíc, tính phi cá thể.
+ Phần văn bản (b) được viết theo phong cách ngôn ngữ nghệ thuật nên ngôn ngữ dùng thể hiện tính hình tượng, tính truyền cảm, tính cá thể hóa.
Câu 5 (trang 194 – 195 sgk Ngữ văn 12 Tập 2):
a) Văn bản được viết theo phong cách ngôn ngữ hành chính.
b) Ngôn ngữ được sử dụng trong văn bản có đặc điểm:
+ Về từ ngữ: văn bản sử dụng nhiều từ ngữ thường gậưp trong phong cách ngôn ngữ hành chính như: quyết định, căn cứ, luật, nghị định 299/HĐBT, ban hành điều lệ, thi hành quyết định này,…
+ Về câu: văn bản sử dụng kiêểu câu thường gặp trong quyết định (thuộc văn bản hành chính): ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội căn cứ… căn cứ… xét đề nghị… quyết định I… II… III… IV… V… VI…
+ Về kết cấu: văn bản có kết cấu theo khuôn mẫu 3 phần:
– Phần đầu: quốc hiệu, cơ quan ra quyết định, ngày thánh năm, tên quyết định.
– Phần chính: nội dung quyết định.
– Phần cuối: chữ kí, họ tên (góc phải), nơi nhận (góc trái).
c) Tin ngắn:
Cách đây chỉ mới vài tiếng đồng hồ, bà Trần Thị Tâm Đan thay mặt UBND thành phố Hà Nội đã kí quyết định thành lập Bảo hiểm Y tế Hà Nội. Quyết định ngoài việc nêu rõ chức năng, quyền hạn, nhiệm vụ, tổ chức, cơ cấu phòng ban,… còn quy định địa điểm cho Bảo hiểm Y tế Hà Nội và các cá nhân, tổ chức chịu trách nhiệm thi hành.
Xem thêm nhiều bài hơn tại : Đề Thi