Hướng dẫn soạn bài: Luyện tập về từ Hán Việt
Mời các bạn học sinh tham khảo thêm:
Hướng dẫn soạn bài: Viết bản tin
I. KIẾN THỨC CƠ BẢN
Sử dụng từ Hán Việt hợp lí, đúng ngữ cảnh sẽ khiến cho câu văn hàm súc, trang trọng. Nhưng cần tránh các trường hợp lạm dụng từ Hán Việt.
II. RÈN KĨ NĂNG
1. Đọc câu thơ sau và thực hiện nhiệm vụ nêu ở dưới:
Trời nghe hạ giới ai ngâm nga Tiếng ngâm vang cả sông Ngân Hà
(Tản Đà – Hầu trời)
2. Nghĩa của tiếng, từ:
3. Nghĩa của hai từ cảnh giới:
(Bửu ý – Đam mê)
– “Giới” nghĩa là ” phạm vi, ranh giới” trong các từ: Biên giới, địa giới, giới hạn, phân giới, giới tính, nam giới, thế giới
– “Giới” nghĩa là “vũ khí” trong các từ: khí giới, quân giới
– “Giới” nghĩa là “phòng tránh, cấm” trong các từ: giới nghiêm, giới luật
– “Giới” nghĩa là ” ở giữa hai bên” trong các từ: giới thiệu, giới từ
đ. Nghĩa của từ hạ giới là “cõi trần”, đối lập với “thượng giới” là “cõi tiên”; nghĩa của từ “trần giới” cũng là “cõi trần” nhưng đối lập với nó là “tiên giới”.
4. Lòng tôi rộng nhưng lượng trời cứ chật
Không cho dài thời trẻ của nhân gian.
(Xuân Diệu)
a) Nghĩa của tiếng, từ:
b). Nghĩa của tiếng nhân trong các từ:
c). Nghĩa của tiếng gian trong các từ:
5. Tương tư thức mấy đêm rồi,
Biết cho ai, hỏi ai người biết cho
(Nguyễn Bính – Tương tư)
a)Nghĩa của tiếng, từ:
Những từ Hán Việt khác có tiếng tương với nghĩa như trong từ tương tư: tương phùng, tương tri.
Phân biệt nghĩa của các từ tương tư, tương tri (Từ rằng : “Tâm phúc tương tri / Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình, (Nguyễn Du, Truyện Kiều), tương tàn (“Xin quy thuận Tạ thành / Miễn tương tàn cốt nhục” – Sơn Hậu)
Điểm khác biệt giữa hai từ là: Tương tri là sự hiểu nhau, xuất phát từ hai phía, còn tương tư và tương tàn có thể chỉ xuất phát từ một phía
b) Nghĩa của tiếng tư trong những từ Hán Việt sau:
6. Chong đèn, huyện trưởng lo công việc
Trời đất Lai Tân vẫn thái bình.
a) Nghĩa của tiếng, từ:
b) Nghĩa của tiếng thái trong những từ sau:
c) Nghĩa của tiếng bình trong những từ sau đây
Xem thêm nhiều bài hơn tại : Đề Thi